Twee zielen, één natuur

Dit seizoen laten we werk zien van twee kunstenaars uit Sloten: Lienke Boot en Eppie Dam. Lienke maakt lino's en tekeningen bij gedichten van Eppie Dam. Vandaar ditook de titel: Twee zielen, één natuur.

  Boek meteen uw ticket

Het idee van de dichter

Eppie Dam is van boerenkomaf en opgegroeid met weilanden en vogels.  Helaas is er van de natuur nog maar weinig over, en Eppie is niet niet de enige die daar pijn van heeft.  Het maakt het schrijven van vogelgedichten soms ook bijna dubbel.  Alsof ze alleen nog op papier bestaan.  Toch werkt hij altijd met veel plezier aan zijn vogelgedichten.  Het blijft een hele uitdaging om niet alleen het uiterlijk van de vogels te beschrijven, maar tegelijk door te dringen tot hun gedachten.  Die kennen wij mensen natuurlijk niet, maar soms is het aardig om het idee van een dichter te volgen.  Ook voor de dichter zelf.

Dienstbaar aan het woord

Het werk van de illustrator komt altijd ná het werk van de schrijver.  In die zin is de illustratie altijd ‘dienstbaar’ aan het woord.  Maar tussen Lienke en Eppie is wel altijd veel overleg: ‘Hoe stel je je de vogel voor, wat moet hij doen, welke beelden zie je voor je’.  De afbeelding moest immers wel aansluiten bij het gedicht van Eppie.

Je ziet het er misschien niet aan af, maar het uitwerken van een vogellino is een precies en intensief proces waar vooral vooraf veel denkwerk aan te pas komt: ze moet immers in spiegelbeeld denken, en wat ze wegsnijdt is weg.  Meerkleurendrukken maken is helemaal een behoorlijke denkklus, omdat je vooraf moet bedenken in welke fasen je welke delen moet wegsnijden.  Je werkt namelijk van licht naar donker.  Eerst een afdruk met de lichtste kleur, bijvoorbeeld lichtgeel. Daarna weer snijden voor de volgende afdruk met donkergeel.  Zo bouw je laag voor laag op en houd je uiteindelijk een linoleumplaatje over waarin bijna alles is weggesneden.

Blije dichter

Het resultaat mag er zijn! Ook Eppie is heel gelukkig met de lino’s van Lienke.  Het zijn ware kunstwerken, sterk van vorm, rijk en gewaagd van kleur.  Maar wat voor hem het belangrijkste is: alle vogels drukken iets uit van zichzelf, we kijken bijna in hun ziel.  Blijer kun je een dichter niet maken.

Lienke Boot

Lienke Boot (1963) komt uit Meppel. Het liefst was ze na de havo naar de kunstacademie gegaan, maar haar vader vond het verstandiger om voor een ‘degelijk’ beroep te gaan waar ze tenminste haar brood in zou kunnen verdienen. Zo koos ze voor het onderwijzers-vak. In 1985 haalde ze haar diploma aan de Comenius Academie in Zwolle, met als specialisatie kunstgeschiedenis. Na de PA heeft ze twee jaar LO-Tekenen gestudeerd aan de Noordelijke Leergangen.

Vervolgens is ze naar Friesland verhuisd en moeder geworden van drie zonen. Toen de jongste naar de kleuterschool ging, is ze weer gaan werken in het basisonderwijs. In 2014 haalde ze haar schoolleidersdiploma, en op dit moment staat ze nog één dag voor de klas, doet ze één dag directietaken en werkt ze twee dagen als bovenschools ICT’er.

Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Naast haar schoolwerk is ze altijd blijven tekenen en schilderen – van kleine opdrachten als geboortekaartjes, trouwkaarten en voorkanten van liturgieën tot vrij werk en tekeningen in opdracht.

De eerste grote opdracht waren de vogels voor de boekuitgave Oer de wjuk. Daarna is ze een aantal seizoenen bij kunstenaar Gerrit Terpstra uit Heeg in de leer geweest, met name om het etsen en linoleum-snijden goed onder de knie te krijgen.

Eppie Dam

Eppie Dam werd op 5 maart 1953 geboren in Kollumerpomp, in een agrarisch milieu. Net als Lienke deed hij eerst een opleiding tot onderwijzer. In die hoedanigheid werkte hij op Urk en in Balk. Op dit moment woont hij in Sloten.

Eppie Dam is een productief en veelzijdig schrijver; hij schrijft gedichten, verhalen, kinderboeken, columns en litereaire kritieken. Verder is hij enkele jaren redacteur geweest van het literair tijdschrift Trotwaer. Dam publiceert in het Fries, het Nederlands en in het dialect van zijn geboortedorp, het Pompsters.

Hij debuteerde als dichter in 1978, met de dichtbundel Mei de jierren en de verhalenbundel Strie oerdwers. Daarna duurde het vijf jaar voordat er weer een gedichtenbundel uitkwam, Tusken juster en jûn (1983), en daarna volgden vele andere dichtbundels, verhalen en kinderboeken.

Tsjilp

Samen maakten Lienke en Eppie de bundel Tsjilp! 25 fûgelgedichten foar grutte en lytse protters, met vogelgedichten van Eppie en prachtige lino’s van Lienke. (Te koop bij Museum Sloten, ook in het Nederlands).